मनसुनपछिको भिषण वर्षा: १४ जनाको मृत्यु, ३४ बेपत्ता, करिब १४ सय परिवार विस्थापित ।

काठमाण्डौ:

मनसुन बाहिरिएपछि परेको अविरल वर्षाका कारण देशभर १४ जनाको मृत्यु भएको छ । तीन दिनदेखिको वर्षासँगै आएको बाढी र पहिरोमा परी ३४ जना बेपत्ता भएका छन् भने १४ सय परिवार विस्थापित भएका छन् ।

सबैभन्दा धेरै डोटीमा नौजनाको मृत्यु भएको छ । जोरायल गाउँपालिकामा ६, सायल गाउँपालिकामा दुई र शिखर नगरपालिकामा एकजनाको मृत्यु भएको हो । पहिरोले घर भत्काउँदा च्यापिएर जोरायल– ३ का ६२ वर्षीय जोगी सार्की र उनकी श्रीमती ६१ वर्षीय झुपारी सार्कीको मृत्यु भएको छ । वडा नम्बर ४ का ४२ वर्षीय शेरबहादुर विक, उनका छोराहरू १८ वर्षीय मोहन र १६ वर्षीय रविन तथा १३ वर्षीया छोरी पवित्रा विकको ज्यान गएको छ ।

सायल– ६ खातिवडाको अलैतवडाका १४ वर्षीय सागर कुन्जेडा र ११ वर्षीय आशिष कुन्जेडाले पनि पहिरोका कारण ज्यान गुमाएका छन् । उनीहरू सबै सुतिरहेका वेला आएको पहिरोमा परेको डोटीका प्रमुख जिल्ला अधिकारी शंकर विष्टले जानकारी दिए । त्यस्तै, शिखर नगरपालिका– ११ की ३५ वर्षीया मन्धरा बलायरको पहिरोको ढुंगाले लागेर मृत्यु भएको छ ।

सुनसरी र डडेल्धुरामा दुई–दुई तथा कालिकोटमा एकजनाको ज्यान गएको छ । मृत्यु हुनेमा सुनसरीको धरान उपमहानगरपालिका– १३ नागेश्वर मार्ग बस्ने निसान राईकी आठ वर्षीया छोरी निसु र चार वर्षका छोरा निहान छन् । पहिरो खसेर कच्ची घर पुरिँदा उनीहरूको ज्यान गएको हो ।

डडेल्धुरामा घरमाथिबाट आएको पहिरोले पुर्दा गन्यापधुरा गाउँपालिका– १ भातकाँडाका ३२ वर्षीय विष्णु अवस्थीको मृत्यु भएको छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालयका अनुसार गन्यापधुरा– ३ मा खोलाले बगाउँदा ६५ वर्षीया नर्मदादेवी शाहीको मृत्यु भएको छ । त्यस्तै, कालिकोटमा महावै गाउँपालिका– ७ की १८ वर्षीया स्मृति अधिकारीको मृत्यु भएको छ ।

सबैभन्दा धेरै बेपत्ता बझाङमा भएका छन् । थलारा गाउँपालिका– ४ डिख्लामा मंगलबार बिहान करिब ४ बजे आएको पहिरोमा पुरिएर दुई परिवारका २३ जना बेपत्ता भएका हुन् । डिख्लामा पहिरोले सात घर बगाएको छ । अन्य घरका मानिसले भागेर ज्यान जोगाए पनि दुई परिवार सुतिरहेका वेला पुरिएका हुन् । स्थानीय शिक्षक मानबहादुर साउदका अनुसार बेपत्ता हुनेमा गगने सार्कीको परिवारका १८ र नरे पार्कीको परिवारका पाँचजना छन् । गगने सार्की रोजगारीका लागि भारतमा छन् । हुम्लामा एकै घरका ६ जना बेपत्ता भएका छन् । पहिरोले घर बगाउँदा खार्पुनाथ गाउँपालिका– ५ खर्पेल गाउँका धनवीरे शाहीको परिवारका ६ जना बेपत्ता भएका छन् । बेपत्ता हुनेमा ६५ वर्षीय धनवीरेसहित ५५ वर्षीय कलबहादुर, ३० वर्षीया धोक्ची, १० वर्षीय अलिन्द, ६ वर्षीय हुमेश र दुई वर्षका बालक रहेको जिल्ला प्रहरी कार्यालयका डिएसपी हेरम्ब शर्माले जानकारी दिए ।

कैलालीको लम्की–चुहा नगरपालिकामा माछा मार्न गएका तीनजना बाढीले बगाएर बेपत्ता भएका छन् । सोही नगरपालिका– ३ का ६१ वर्षीय खडकबहादुर घर्तीमगर, २६ वर्षीय खडक रानामगर र ३५ वर्षीय विक्रम घर्तीमगर स्थानीय खोलामा सोमबार साँझ बेपत्ता भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रवक्ता प्रहरी नायब उपरीक्षक प्रतीक विष्टले जानकारी दिए ।

डोटीमा सायल गाउँपालिका– १ का ६४ वर्षीय वीरे रोकाया छत्रेखोलामा बाढीले बगाएर बेपत्ता भएका छन् । जुम्लामा हिमा नदीको बाढीले ल्याएको दाउरा संकलन गर्ने क्रममा बगाएर हिमा गाउँपालिका– ६ बागबजारकी ३३ वर्षीया रत्ना शाही बेपत्ता भएकी छिन् ।

‘तीन दिनदेखि मुलुकको पश्चिमी क्षेत्रमा घनघोर वर्षा भएको छ । पहाडका गाउँमा पहिरो गएको छ । खोला र नदीमा बहाव बढेको छ । बाढीका कारण तराईका बस्ती डुबानमा परेका छन्,’ राष्ट्रिय विपत् जोखिम न्यूनीकरण तथा व्यवस्थापन प्राधिकरणका प्रवक्ता डा। डिजन भट्टराईले भने, ‘बाढी र पहिरोमा परी ज्यान गुमाउने, बेपत्ता हुने र विस्थापित हुनेको संख्या बढिरहेको छ ।’

डोटीमा सबैभन्दा धेरै चार सय ५० परिवार विस्थापित भएका छन् । डोटी प्रहरीका सहप्रवक्ता रवीन्द्र चन्दका अनुसार दिपायल सिलगढी नगपालिका– ७ कोइरेलीका तीन सय र केआइसिंह गाउँपालिका– ४ का एक सय ५० जना विस्थापित भएको चन्दले जानकारी दिए ।

त्यस्तै, पहिरोले बझाङ थलारामा तल्लो डिख्ला र माथिल्लो डिख्लाका तीन सय परिवार विस्थापित भएका छन् । उनीहरू महेन्द्रधारमा रहेको त्रिभुवन माविमा बसिरहेका छन् ।

राष्ट्रिय विपत् जोखिम न्यूनीकरण तथा व्यवस्थापन प्राधिकरणका अनुसार बाढीबाट बर्दियाको राजापुर– १ चनौरामा एक सय ५३ घरपरिवार विस्थापित भएका छन् । बर्दियाकै गेरुवा– २ का राजीपुर, सनककट्टी र बनकट्टीमा ८० परिवार विस्थापित भएका छन् । त्यस्तै, कञ्चनपुरको भीमदत्त नगरपालिका– १२ ओदाली र ऐरिया क्षेत्रमा एक सय ५० परिवार विस्थापित भएका छन् । कञ्चनपुरकै दोधाराचाँदनी– १० का शान्तिटोल, बैदीफाँटा र निशानी टोलका एक सय २० परिवार विस्थापित बनेका छन् ।

कैलालीमा सयभन्दा बढी परिवार विस्थापित भएका छन् । जिल्ला प्रशासन कार्यालयका सूचना अधिकारी शिवराज जोशीका अनुसार लम्की–चुहा र टीकापुर नगरपालिका तथा जानकी र कैलारी गाउँपालिका बासिन्दा बढी प्रभावित भएका छन् ।

झापामा कन्काई नदी सतर्कताको तह पार गरेर बस्ती पस्दा गौरीगन्ज– १ स्थित टपु बस्तीका १८ परिवार विस्थापित भएका छन् । झापाका प्रमुख जिल्ला अधिकारी श्रवणकुमार तिमिल्सिनाका अनुसार उनीहरूलाई गाउँपालिकाको समन्वयमा सुरक्षित स्थानमा सारिएको छ । गौरीगन्ज– १ कै हुक्लाबारी पनि वरिपरिबाट कन्काई नदीले घेरिएको छ । त्यहाँ ८५ घरपरिवार छन् । तीमध्ये सुरक्षित भएर केही घरमै बसेको र केही परिवार नजिकै रहेको चर्चमा बसेको प्रजिअ तिमिल्सिनाले बताए । त्यस्तै, कालिकोटको महावै–७ मा आएको पहिरोले १२ घरपरिवार विस्थापित बनेका छन् ।